Stripgeschiedenis

Lambiek op Koningsstraat 27 (2019-2023)

Boris Kousemaker in Lambiek op 13 juli 2023. Foto © Patrick Coerse.

Het is inmiddels vijf jaar geleden dat we Lambieks vijftigste verjaardag vierden, in november 2018. Intussen heeft de wereld voor uitdagingen gestaan die we ons toen nooit hadden kunnen voorstellen. Het waren spannende tijden, ook voor onze winkel. Maar, wonder boven wonder, zijn we er in 2023 nog steeds.

De laatste loodjes van 2018
Nadat het feestgedruis was weggeëbd, ging Lambiek over tot de orde van de dag. Op 14 december 2018 signeerde Ben Westervoorde bij ons het tweede deel van zijn stripbiografie rond smartlapzanger André Hazes, die hij op tekst van Jan-Willem de Vries maakte. We sloten op 21 december het jaar in een nostalgische sfeer af, toen de klassieke reeks 'Blake & Mortimer' in het zonnetje werd gezet. Niemand minder dan Peter van Dongen kwam langs om het nieuwste album van het bloedserieuze duo te signeren, 'De Laatste Zwaardvis'. Bij Jove!

Evenementen in 2019
Op 4 januari ervoeren we dankzij Kiki Weerts al vroeg een carnavaleske sfeer in Lambiek, toen ze het grafische verslag kwam presenteren van de tournee van haar band De Giletjes in het land van samba, lambada en favela's: 'De Giletjes in Brazil'. Toen De Giletjes hun gitaren tevoorschijn haalden, leek Lambiek opeens te veranderen van een stripwinkel naar een nachtclub met een punk-tropisch thema. De anarchisten van het blad Kutlul keerden op 25 januari terug om alweer het negende deel van hun underground tijdschrift te presenteren. Het Nederlands-Duitse collectief rond Joost Halbertsma en Dirk Verschure keerde bij ons terug op 4 oktober 2019 en 23 oktober 2021 om nieuwe Kutlullen te presenteren. Meestal versierden ze daarbij ook onze etalage met handgemaakte kartonnen displays. Op 9 juni 2023 betekende de presentatie van Kutlul 15 ook gelijk het einde van dit bijzondere blad, omdat de makers zich op andere projecten gingen toeleggen.

Uitnodiging voor de bookpresentatie van 'De Giletjes in Brazil' van Kiki Weerts (2019).

Gwen Stok tsjirpte op 29 maart onze zaak binnen met 'De Genezing van de Krekel', haar adaptatie van de bekende krekelfabels van Toon Tellegen. Op 12 april was het weer tijd voor een nieuwe editie van het SOTU (Sounds of the Underground) festival, waarbij het muziekfestival/kunstenaarscollectief gelijk hun nieuwe tijdschrift presenteerde. Nog maar net bijgekomen verwelkomden we de volgende dag alweer Robert Deutsch, die 'Turing' kwam signeren, een stripbiografie over het tragische leven van computerwetenschapper Alan Turing.

Sneller dan zijn eigen schaduw was onze verkoper Jurrien de Vries op 19 mei aanwezig in de OBA, waar Geert De Weyer 'Lucky Luke' tekenaar Achdé interviewde. Jurrien had geen "bescheiden ruikertje" voor Morris' opvolger, maar verkocht wel 'Lucky Luke' albums aan het aanwezige publiek. Van het Wilde Westen gingen we naar het Hoge Noorden, toen op 22 juni Erik Kriek bij Lambiek langskwam om zijn graphic novel 'De Balling' te signeren. Aimée de Jongh signeerde op 12 juli haar boek 'Taxi' bij ons. Haar metertje tikte die dag aardig door.

De acteur Jan Bijvoet verscheen in de film 'Bloody Marie' met een winkeltasje van Lambiek. Regisseur Guido van Driel maakte dit schilderij voor het 50-jarig bestaan van de winkel in 2018. Zowel Guido als Lambiek-eigenaar Boris Kousemaker verschenen als figuranten in de film.

Media-aandacht
In maart 2019, zorgde de release van de speelfilm 'Bloody Marie' van Guido van Driel voor wat gratis promotie voor Lambiek. Niet alleen hadden zowel Boris Kousemaker als stripmaker/regisseur Van Driel een figurantenrol in de film, in één scène kwam prominent een van Lambieks bekende ZIP-tasjes in beeld. Over wie van de drie het cinegeniekst is, zijn we niet helemaal uit. Vooralsnog wachten we op een Gouden Palm. Diezelfde maand maakte een groep Amerikaanse studenten, aangevoerd door vaste klant Gibson Bernath, een korte documentairefilm over 50 jaar Lambiek. Comiclopedia-redacteur Bas Schuddeboom nam de crew mee langs alle Lambiek-locaties in de Kerkstraat, waarbij hij onmisbare inzichten en de geestigste anekdotes deelde. Helaas was er slecht weer en veel lawaai op straat... dus niemand heeft er ooit een woord van verstaan. Hierdoor moest Gibson zelf de geschiedenis van de winkel maar vertellen aan de hand van prachtige animaties, gebaseerd op informatie en beelden uit Het Verhaal van Lambiek op deze website. Na hun helletocht door de Kerkstraat spoedden Bas en de filmcrew zich naar Boris in het huidige Lambiek op de Koningsstraat, waar gelukkig een wél hoorbaar interview kon worden opgenomen. Dit mooie eerbetoon aan vroeger tijden is nog steeds te bekijken op Lambieks YouTube-kanaal.

Klaas Knol tijdens het 45e verjaardagsfeest van Lambiek in 2013. Foto: Marco Buddingh.

Overlijden van Klaas Knol
Op 12 juli 2019 kregen we triest nieuws te verwerken. Klaas Knol was overleden, Lambieks langst actieve winkelmedewerker. Hij was 64 jaar. Het ging al een lange tijd niet goed met Klaas, en had zijn dagelijkse werkzaamheden al een aantal jaar neer moeten leggen. Maar hoewel hij kampte met longemfyseem en steeds kortademiger werd, bleef hij bij de winkel betrokken. Vanuit zijn huis in Lelystad deed hij nog bestellingen bij leveranciers, schreef aankondigingen voor evenementen en beantwoordde e-mails. In zijn laatste jaar werden Klaas' bezoekjes aan de winkel steeds sporadischer. De tocht van Lelystad naar Amsterdam werd simpelweg te vermoeiend voor hem. Toch bleef hij tot het einde zijn aanstekelijke enthousiasme en gevoel voor humor behouden, bijvoorbeeld wanneer hij smakelijk vertelde over de moeilijkheden om met een scootmobiel de trein in en uit te moeten. Zijn bulderende lach zal menig Lambiek-ganger nog bekend in de oren klinken. Jammer genoeg was Klaas om gezondheidsredenen in november 2018 afwezig tijdens ons jubileumfeest, maar toch speelde hij een belangrijke rol in de festiviteiten. Zo schreef hij het voorwoord voor het boek '50 Jaar Lambiek' en vertelde hij Bas nog prachtige anekdotes over de roemruchte geschiedenis van de winkel.

Afscheid van Klaas doorJeroen Funke.

Voor zeker vier generaties Lambiek-bezoekers was Klaas een vertrouwd gezicht. Zijn kennis, humor en aangename persoonlijkheid maakte hem zeer geliefd bij collega's, klanten en vrijwel iedereen die de winkel binnenstapte. Zowel Het Parool als het blad Ons Amsterdam besteedden aandacht aan zijn overlijden. Op 17 juni vond in besloten kring zijn uitvaart plaats. Als ultiem bewijs van zijn toewijding lag hij opgebaard in zijn Lambiek-shirt. Twee dagen later, op 19 juli, organiseerden we een grotere herdenkingsbijeenkomst in de winkel. De winkel stroomde vol met Lambiek-bezoekers uit heden en verleden, waaronder oud-collega's, familie, stripmakers, vaste klanten en andere leden van onze entourage. Hoewel de avond vooral bestond uit het ophalen van herinneringen en het vertellen van mooie verhalen, werd ook spontaan een minuut stilte ingezet voor deze geliefde winkelier.

Stripje van Maaike Hartjes over de minuut stilte voor Klaas Knol op 19 juli 2019. Arme Menno Kooistra was net op het toilet toen het initiatief spontaan tot stand kwam. Hij had geen idee waarin hij terechtkwam toen hij de winkel weer in stapte...

Medewerkers
Sinds het vertrek van Klaas bestaat het vaste Lambiek-team uit Boris Kousemaker, Jurrien de Vries en Arie Plas. Vooral Jurriens rol in de winkel werd gaandeweg groter. Zo is hij bijna dagelijks in Lambiek te vinden en helpt hij met bestellingen, financiën en het organiseren van evenementen. In september 2019 kregen we een tijdje versterking van de kunstenares Dace Sietina, die kwam helpen met onze promotie op social media en de verkoop op eBay en Amazon. In het jaar erop kregen Comiclopedia-redacteurs Bas Schuddeboom en Kjell Knudde hulp van een oude vriend uit Californië, toen Dan Schiff zich weer aanmeldde als eindredacteur en "overseas consultant".

Op 25 juli 2023 kregen we nog een verlies te betreuren toen oud-medewerkster Loes van Alphen (1945-2023) overleed. Ook zij was al enige tijd ziek. In de jaren '70 en '80 had Loes een belangrijke rol in Lambiek. Zo werkte ze in de winkel en assisteerde ze Kees met projecten als het Lambiek Bulletin. In 2008, schreef Loes haar herinneringen aan haar jaren bij Lambiek op, die hier te lezen zijn. We hoorden ook van de dood van Tony Leeuwenburgh (1963-2023), beter bekend als Tony Slug, op 7 oktober 2023. Deze Deens-Nederlandse punkmuzikant had ons in 2007 geholpen met het opzetten van een webwinkel en database voor de Comiclopedia.

Herfst 2019
Irene Berbee maakte op 11 oktober haar opwachting om haar grafische roman 'Ulfberht' te signeren. Dit boek over een magisch Vikingzwaard zou oorspronkelijk door de Amerikaanse uitgeverij Rats & Crows worden uitgebracht, maar toen hun drakars rechtsomkeert maakten, bracht Berbee het in eigen beheer uit. Op 1 november verscheen Guido van Driel in ons midden met het eerste deel van 'In Hollandia Suburbia', een grafische roman over een popband die geconfronteerd wordt met U.F.O.'s, de Maagd Maria en andere vreemde fenomenen. Drie weken later kwam Stijn Schenk langs voor de presentatie van 'Wortels in Nederlands-Indië', een collectief stripproject met verhalen uit de voormalige Nederlandse kolonie, uitgegeven door Real Comics.

Op 1 december signeerde Sasha Jovanovich zijn dystopische strip 'Het Konijn'. We sloten 2019 af op dezelfde wijze als een jaar eerder, met Peter van Dongen, die op 20 december opnieuw een avontuur van 'Blake & Mortimer’ kwam voorstellen: 'De Vallei der Onsterfelijken'. Soms is het geruststellend dat bepaalde dingen niet veranderen. En wat velen onder ons betrof zou 2020 dan ook een jaar als elk ander worden, met geen al te grote verrassingen...

Het Anus-team bij Lambiek op 31 januari 2020.

2020: stilte voor de storm
Tijdens de eerste maanden van 2020 leek er geen vuiltje, of beter gezegd, virus aan de lucht. Al op 3 januari kregen we bezoek van Victor Meijer, die zijn nieuwe, door Moebius geïnspireerde, graphic novel 'Hondsdol' kwam signeren. Op 31 januari 2020 kwamen Gabriel Kousbroek en Martyn Overweel (als zijn personage Kaiser Kütlipp II) het vijfde deel als de vijfde verjaardag van hun stripblad Anus vieren met speeches, opvoeringen en muziek. Op 3 maart 2020 verwelkomden we ook nog eens de vrijbuiter Willem, de Nederlandse cartoonist die vooral bekend is van zijn anarchistische cartoons voor de Franse bladen Libération en Charlie Hebdo. Hij kwam er zijn recentste boek signeren, 'Les Aventures de l'Art', een reeks provocerende biografische strips over beroemde kunstenaars. Zelf kon hij zich inmiddels ook al tot dat rijtje rekenen. Op 6 maart kwam dan weer Vick DeBergh langs om 'Blook' te presenteren, de herstart van de gelijknamige superheld van Johnn Bakker uit de jaren '70. Het project was een samenwerking tussen DeBerg en Babiche Bakker, de dochter van de legendarische tekenaar, die in 2006 is overleden. Een paar weken later keerde Babiche met presentator Jaap Jongbloed terug naar Lambiek om een segment over haar vader te filmen voor haar aflevering van het tv-programma 'Het mooiste meisje van de klas'. De aflevering werd op 6 juli uitgezonden.

In alle ernst: ons grootste probleem tijdens die beginmaanden van 2020 was een oude vijand: het wassende water. Op 2 maart overstroomde ons souterrain, wat voor flinke waterschade zorgde aan zowel de vloer als een aantal boeken. Gelukkig konden we onze buitenlandse voorraad tijdelijk onderbrengen in een leegstaande winkelruimte aan de overkant van de straat. Tevergeefs probeerde Boris de schade te laten vergoeden door de verzekering. Helaas bleek de natte neerslag slechts een voorproefje voor de neerslachtigheid die de rest van 2020 zou brengen...

3 maart 2020: Willem in Lambiek!

2020-2022: De COVID-19 pandemie
Een nieuwe lente betekent meestal een opgewekte stemming en zonnig weer. Maar niet die van 2020, toen het COVID-19 coronavirus langzaam maar zeker een pandemie werd. De ziekte maakte al sinds eind 2019 slachtoffers in China, maar leek hier nog een ver-weg-van-ons-bed verhaal. Inmiddels had het virus zich over de hele wereld verspreid, wat regeringen dreef tot het nemen van strikte quarantainemaatregelen. Om de verspreiding van het virus af te remmen, werd de bevolking werd geacht zoveel mogelijk binnenshuis te blijven. Vanwege dit beleid moesten uiteindelijk alle niet-essentiële winkels maandenlang dicht. Alhoewel velen strips tot noodzakelijke levensbehoeften zouden rekenen, konden we dit excuus niet gebruiken. Zoals veel winkels draaide Lambiek gedurende deze periode op halve kracht. Verkoop ging grotendeels online. Wegens de beperkte toeloop sloten we dagelijks al om 14 uur. Deze korte tijdsspanne werd dan nog voornamelijk door Boris gebruikt om de problemen rond de waterschade af te handelen en administratieve zaken te regelen. Grote bijeenkomsten waren helemaal uit den boze, dus we moesten het een tijdje stellen zonder signeersessies en de traditionele "vrijdagborrels". Zodoende moesten geplande evenementen met het Limburgse collectief rond het stripboek 'Bevrijd', de punkrock posters van Vlerk en het Kutlul-team worden afgezegd.

Corona-reclame voor Lambieks webshop van Larie Cook (2020).

Al met al was het een weinig vrolijke periode. Sommigen vergeleken de situatie met het Kuifje-album 'De Geheimzinnige Ster', waarin iedereen vreest dat een meteoor de aarde zal verwoesten en het dagelijkse leven tot stilstand komt. De lege straten deden ons dan vooral denken aan de post-apocalyptische wereld van 'The Walking Dead' of de spookstadjes uit de verhalen van 'Lucky Luke'. Maar in tegenstelling tot stripboeken waren er geen gekke geleerden of superhelden om de boel op te lossen. Het was gewoon een kwestie van uitzitten. Gedurende twee jaar werden de maatregelen doorgaans versoepeld in de zomermaanden, en weer aangescherpt zodra het griepseizoen in de herfst en winter weer begon. Hoewel we een beperkte financiële marge hebben, heeft Lambiek de pandemie doorstaan. Hiervoor zijn we onze vaste klanten eeuwig dankbaar, maar ook onze woningcorporatie Stadgenoot, die ons na de waterschade heel coulant financieel tegemoet is gekomen.

Prima vermaak tijdens de rustigere vrijdagborrels: kijken hoe de regen uit de lucht valt. Van links naar rechts: buurvrouw Bajka, Bas, Boris en Jurrien (juni 2021).

De P. Hans Frankfurtherprijs voor de Comiclopedia
Dat maandenlange thuiszitten zorgde ervoor dat veel mensen de kluspakken aantrokken om achterstallig onderhoud aan hun huis aan te pakken. Aangezien het Comiclopedia-team bestaat uit vier linkerhanden, hielden zij dan maar schoonmaak op de website. Bas en Kjell, later bijgestaan door Dan, stelden een "Comiclopedia Manifest" op, waarin afspraken over de inhoud en stijl van hun biografieteksten werden vastgelegd. Nu er weer een Amerikaan in het team zat, leerden we steeds meer over de Engelse taal en de noodzaak om meer context en uitleg te bieden voor internationale lezers. Ook werd besloten om alle beschikbare tijd voortaan te steken in de Engelstalige biografieën, waardoor bepaalde achterhaalde en minder bezochte pagina's werden verwijderd. Dat betekende bijvoorbeeld het einde van de Nederlandstalige auteursbiografieën in de sectie over de Nederlandse Stripgeschiedenis. Al onze inspanningen bleken niet onopgemerkt. In 2020 werd aan de Comiclopedia de P. Hans Frankfurtherprijs voor Bijzondere Verdiensten toegekend door Het Stripschap.

Op 8 februari 2020 vroeg Robin Vinck van de podcast Stripjournaal of hij Bas even kon bellen tijdens de uitzending om wat vragen te stellen. Aangezien Bas in de vorige afleverig te gast was geweest om over zijn werk voor Donald Duck en Tina te vertellen, dacht hij dat hij misschien nog een en ander nader moest toelichten. Niets bleek minder waar. Zodra Bas in de uitzending was nam de gast van die aflevering het woord. Stripschap-voorzitter Meerten Welleman informeerde Bas dat hij en Kjell dat jaar de P. Hans Frankfurtherprijs zouden ontvangen. Voor Bas en Kjell de kroon op hun werk, en bovendien een goede gelegenheid om de twintigste verjaardag van de Comiclopedia te vieren.

Op 2 oktober 2020 ontvangt het Comiclopedia-team de P. Hans Frankfurtherprijs. Van links naar rechts: Margreet de Heer, Bas Schuddeboom, Kjell Knudde en Tamar Frankfurther, de dochter van de naamgever van de prijs.

Jammer genoeg gooide het coronavirus ook hier roet in het eten. Het duurde nog maanden voordat de daadwerkelijke uitreiking kon plaatsvinden. Bovendien waren de grenzen tijdelijk gesloten, waardoor Kjell niet vanuit Antwerpen over kon komen. Voorstellen om de ceremonie dan maar virtueel te laten plaatsvinden werden afgewezen omdat Kjell ook nog eens te kampen had met een belabberde internetverbinding. En aangezien specialistische winkels gesloten waren, was het ook niet mogelijk om dit op korte termijn te laten repareren. Uiteindelijk vonden er in september 2020 versoepelingen plaats, waardoor de Nederlands-Belgische grens heropende en de uitreiking eindelijk kon plaatsvinden. Hoewel de Nederlandse Spoorwegen ervoor hadden gezorgd dat Kjells overtocht zo lang mogelijk duurde, realiseerde hij zich in Amsterdam pas dat hij helemaal was vergeten een speech voor te bereiden!

Niemand minder dan oer-Comiclopedist Margreet de Heer had het voortouw genomen in het evenement. In haar rol als Stripmaker des Vaderlands leidde zij de presentatie, die plaatsvond in een prachtig zaaltje in Haarlem. Slechts een klein aantal gasten kon worden toegelaten, zodat er voldoende afstand kon worden gehouden. Na een mooie speech vertoonde Margreet een recent gedigitaliseerde film van de toespraak die Kees Kousemaker had gehouden toen hij in 1999 dezelfde prijs kreeg. Deze werd gevolgd door een gloednieuwe film met felicitaties van de Lambiek-entourage en een geanimeerde tijdlijn van de geschiedenis van de Comiclopedia. Vervolgens hielden Bas en Kjell ieder een kort praatje, waarbij Kjell moest improviseren en gelukkig net op tijd klaar was voordat een spreekwoordelijke podiumhaak hem zou wegrukken. Het geheel werd op film vastgelegd door Jan-Willem Winter, die jammer genoeg kort daarna ziek werd, waardoor de montage en publicatie nog twee maanden op zich lieten wachten. Drie keer raden welke ziekte onze arme cameraman ten deel viel...

Handgeletterde oorkonde van Frits Jonker, die tijdens de uitreiking van de P. Hans Frankfurtherprijs werd uitgereikt aan Bas Schuddeboom en Kjell Knudde. Hoewel het document spreekt van 14.000 biografieën op de Comiclopedia, duurde het nog tot 15 december 2020 voordat dat aantal werd gehaald.

Comiclopedia onder de aandacht
Door de P. Hans Frankfurtherprijs stonden de Comiclopedia en zijn makers aardig in de schijnwerper. Hoewel Bas in de stripwereld al wel bekend was als redacteur van Donald Duck en Tina, kreeg Kjells liefde voor strips voor de buitenwereld meer bekendheid toen hij op Facebook gedurende de hele pandemie dagelijkse berichten ging plaatsen over zijn favoriete strippagina's. Dat leverde hem een vaste groep trouwe lezers op, die deze dagelijkse strips een fijne afleiding vonden van de eindeloze lockdowns en gebrek aan sociale activiteiten. Door zijn project kreeg Kjell uitnodigingen om teksten voor stripgerelateerde exposities in België te schrijven, en later ook artikelen over popcultuur voor de Nederlandse bladen Brul en Zone 5300. Intussen was Bas een samenwerking begonnen met het nieuwe Museum of Comic Art in Noordwijk, waarvoor hij enkele exposities mede heeft samengesteld. Sinds 2023 schrijft hij ook over zijn ervaringen en ontdekkingen als striphistoricus in zijn "Columnclopedia" in het tijdschrift Stripglossy. Geheel onverwacht werd de Comiclopedia in november 2022 uitgelicht op Openculture.org, wat zorgde voor een stortvloed aan doorplaatsingen en vergelijkbare artikelen op andere culturele websites over de hele wereld.

Edwin Hagendoorn houdt even pauze tijdens zijn signeersessie op 3 september 2021.

Herfst 2021: nieuwe evenementen!
Zoals gezegd maakten de voortdurende lockdowns het lastig om nieuwe evenementen te organiseren. Pas op 13 augustus 2021 vond de eerste Lambiek-signeersessie sinds de corona-uitbraak plaats. Die dag streek Boris Peeters neer om zijn boek 'Wie Is Die Vogel?' te presenteren. Het werk bood een komisch geïllustreerd overzicht van maar liefst 250 vogelsoorten en specifieke informatie over onze gevederde vrienden. Dit eerste evenement in maanden werd goed bezocht. Behalve vaste klanten verwelkomden we ook de andere leden van het Lamelos-team, waar Boris Peeters onderdeel van is. Qua gekwetter leek onze zaak die dag ook een volière. Gelukkig zorgde het evenement niet voor extra coronapatiënten, alleen voor nieuwe hobby-ornithologen.

Dat je nooit te oud bent om als stripmaker te debuteren bewees de 53-jarige schilder Edwin Hagendoorn. Op 3 september stelde hij zijn eerste grafische roman, 'Uiltje Engnek', voor. Ondanks de vogelachtige titel, gaat dit boek eerder over verontrustende gebeurtenissen in een negentiende-eeuws Spaans nonnenklooster, geïnspireerd door de sombere gravures van Francisco de Goya. Een idealistischer visie op de mensheid kwam uit de koker van Isa Grütter. Op 8 oktober presenteerde ze haar boek 'Werktitel: Mens', waarin wordt gespeculeerd hoe we eruit hadden gezien als de Schepper wat meer moeite in zijn creatie had gestoken. De medewerkers van het blad Kutlul zijn altijd voorstanders van originaliteit geweest. Daarom verwelkomden we ze op 23 oktober opnieuw in de zaak, waar de elfde editie van hun blad werd bewierrookt.

Boris Peeters liet zijn figuurtje Kayeko een bezoekje brengen aan Lambiek in Brul nummer 12 (2022).

De moord op John F. Kennedy ligt ondertussen al meer dan een halve eeuw achter ons. Waarschijnlijk is er meer over J.F.K. geschreven dan elke andere Amerikaanse president. Erik Varekamp en Mick Peet namen echter J.F.K.’s vader onder de loep in het derde deel van hun stripreeks 'De Kennedy Files', die op 30 oktober in Lambiek openbaar werd gemaakt. Joseph P. Kennedy was immers ook een louche figuur, met bedenkelijke connecties en schimmige praktijken. Gelukkig viel de CIA die dag niet binnen om de exemplaren in beslag te nemen. Victor Meijer dook niet in het verleden, maar in de toekomst. Op 4 november kregen klanten in Lambiek zijn grafische roman 'De Mensheid Volgens Crocodile Charley' te zien. Het boek schetst een post-apocalyptische wereld waarin krokodillen de dominante soort zijn geworden. Van hapklaar entertainment gesproken... Nog meer waanzin viel ons te beurt op 12 november, toen het muzikale duo Wanderwelle en tekenaar Floor van het Nederend langskwamen met hun gezamenlijke graphic novel 'De Duizendpoot', over een seismoloog die op een onbewoond eiland ontwaakt en ten prooi valt aan geheimzinnige bevingen en gewetensvragen.

Even leek het erop alsof alles weer bij het oude was. De boekpresentaties in Lambiek waren gezellige bijeenkomsten en iedereen genoot van de sfeer van weleer. Maar de pandemie was nog niet voorbij en eind november 2021 werden de coronamaatregelen in Nederland wederom aangescherpt. Zo kon Guido van Driel het tweede deel van zijn grafische roman 'In Hollandia Suburbia' op 26 november vanwege de kleine ruimte niet bij Lambiek presenteren. Hierdoor werd het evenement 700 meter verderop gehouden, bij de Stichting Perdu op de Kloveniersburgwal. Terwijl Nederland in een nieuwe lockdown werd ondergedompeld, ditmaal inclusief avondklok, was onze winkel opnieuw maandenlang gesloten en vonden alle bestellingen virtueel plaats. We zouden haast verlangen naar de tijd dat eenvoudige overstromingen onze grootste zorg waren...

Uitnodiging voor de presentatie van 'Jaar Nul' door Frenk Meeuwsen op 29 april 2022. Van links naar rechts zien we 'Plunk' van Luc Cromheecke, Walt Disney's Mickey Mouse, Obelix van Albert Uderzo, een Smurf van Peyo, Majoor Fataal van Moebius, Popeye van E.C. Segar, de Marsupilami van Franquin, Snoopy van Charles Schulz en de Hulk van Jack Kirby.

2022: het oude normaal!
Pas toen de lente van 2022 aanbrak, werden de lockdownmaatregelen opgeheven en kon "het oude normaal" weer "het nieuwe normaal" vervangen. Frenk Meeuwsen bracht op 29 april het ideale boek mee voor zo'n plechtige start: 'Het Jaar Nul'. Deze autobiografische striproman toont het leven van een man wiens leven spoedig zal veranderen omdat hij voor het eerst vader wordt. Op 27 mei verwelkomden we Peter Arends met zijn gedetailleerde en surrealistische horrorprints. De in Amsterdam wonende Amerikaan Chad Bilyeu was bij Lambiek al vaste gast met zijn stripreeks 'Chad in Amsterdam'. Maar op 10 juni 2022 kwam hij langs met een heel ander project. Samen met illustratrice Juliette de Wit was hij de stripreeks 'The Re-Up' begonnen, waarin hij terugkijkt op zijn jaren als student en marihuanadealer in Washington D.C. Eens te meer bleek Lambiek de plek waar samenwerkingen tot stand komen. Terwijl ze voor Bas Schuddeboom een exemplaar van 'The Re-Up' signeerde, vertelde Juliette dat ze altijd al eens een strip voor Tina had willen maken. Dat liet Bas zich geen twee keer zeggen, en binnen de kortste keren had hij Juliette gekoppeld aan Margreet de Heer en was hun gezamenlijke Tina-strip 'Ryoko' een feit!

Op 17 juni weerschalde harnasgekletter in onze zaak. Remco Polman en Wilfred Ottenheijm kwamen die dag het derde album van hun humoristische ridderstrip 'Floris van Dondermonde' van tekeningen voorzien. Twee maanden later, op 12 augustus, stelde Maurice Hof 'Amateur' voor, zijn tweedelige graphic novel-serie over de seksindustrie. Michiel van de Pol richtte zich een maand later dan weer op amateurs binnen zijn branche, maar meer om te inspireren. Op 16 september signeerde hij zijn nieuwste boek, met de ronkende titel 'Hoe Ik Mijn Fortuin Maakte Als Live-Cartoonist'. Het werk biedt een amusante blik op de do's en don'ts van tekenen voor een publiek. Ervaringen die hij diezelfde dag ook aan onze eigen tekentafel kon demonstreren.

Victor Meijer keerde op 23 september terug in Lambiek om zijn boek 'Penisnijd' te presenteren, een reflectie op de maatschappelijke druk om je seksualiteit een heel specifiek, engdenkend etiketje te geven. Kennelijk besloten alle aanwezigen achteraf ook even hun genitale preferenties te overdenken, want de rest van het jaar vonden er geen grote evenementen meer plaats in Lambiek.

Uitnodiging voor de boekpresentatie van Maurice Hof op 12 augustus 2022.

Evenementen in 2023
Op 6 januari 2023 lag oud en nieuw al enkele dagen achter ons, maar dat weerhield ons er niet van om een nieuwjaarsborrel te organiseren. Diezelfde dag was Schwantz van de partij met zijn boek 'Cardboard à Gogo', een verzameling tekeningen gemaakt op stukken karton. Van Gogo naar Gordo: ook onze medewerker Larie Cook (en schepper van het figuurtje 'Gordo') had tijdens de lockdowns niet stilgezeten. In een notitieboekje had hij met balpen een geïmproviseerd superheldenverhaal getekend, met in de hoofdrol hijzelf en zijn jeugdvrienden (waaronder uitgever/redacteur Stijn Schenk). Via een privé-crowdfunding kon hij het op 13 januari 2023 in boekvorm voorstellen onder de titel 'Where Are Those Real Guys?'. Twee maanden later, op 17 maart, kregen we het antwoord. Die dag waren Chad Bilyeu en Juliette de Wit nogmaals present om het tweede deel van 'The Re-Up' in de kijker te zetten, terwijl Stephan Louwes op 24 maart het slot van zijn 'Limbo'-trilogie presenteerde.

Erik Kriek hield op 28 april een signeersessie voor 'De Kuil', een grafische roman over een koppel dat het verlies van hun zoontje probeert te verwerken, maar geleidelijk aan in een verontrustende situatie belandt. Op 26 mei hadden we een dubbele signeersessie van Charles Guthrie en Berend Vonk, elk met hun eigen album vol eigenzinnige strips. Helemaal uit Finland kwam op 1 juni Tommi Musturi langs, de maker van de surrealistische solo-horrorbundel 'Future'. Op 16 juni verscheen Margreet de Heer in haar oude thuisbasis met haar boek 'Jij Gaat Dood', een aangrijpende striproman over de jeugdjaren van Nina Blom, die veertien jaar lang ziek was gemaakt door haar moeder en slachtoffer was van het Münchhausen-by-Proxy syndroom.

Pier Dola in gesprek met Jurrien de Vries op 27 oktober 2023.

Nieuw talent
Al vanaf de oprichting, 55 jaar geleden, heeft Lambiek een scherp oog voor de alternatieve stripkunst. Van de verkoop van Amerikaanse underground comix in de jaren '70 tot de promotie van alternatieve kunstenaars als Peter Pontiac, Pascal Doury en Chris Ware, we zijn altijd op zoek naar nieuw, origineel talent buiten het mainstream-segment. Onze nieuwste grote "ontdekking" is Pier Dola, een tekenaar uit Rotterdam met een mysterieuze achtergrond, die al jarenlang dagelijks een grotesk kunstwerk maakt. Schijnbaar uit het niets debuteerde hij bij Fantagraphics Books met de volumineuze stripboeken 'From Granada to Cordoba' (2021) en 'Corona Bible' (2022). Origineel werk van Dola is te bewonderen én te koop in Lambiek. Op 27 oktober vereerde de kunstenaar ons met een bezoek om gruwelijke karikaturen van de bezoekers te maken.

In het december 2023-nummer van het Zwitsers-Duitse stripblad Strapazin werden zeven prominente Europese stripwinkels geportretteerd, waaronder Lambiek. Elke winkel kreeg zes pagina's tot zijn beschikking om te vullen met werk van een of meer favoriete stripmakers. Na zorgvuldige overweging kwam Boris tot de selectie van Larie Cook, Edwin Hagendoorn, Victor Meijer, Joost Halbertsma, Pier Dola en Guido van Driel als stripmakers die in de recente Koningsstraat-jaren het beste de Lambiekgeest hadden vertegenwoordigd.

Uitnodiging voor Pier Dola's signeersessie.